Tìm hiểu thời trang Việt Nam xuất khẩu
Trong số các mặt hàng trên thị trường, hàng VNXK đang trở thành sự lựa chọn của nhiều người tiêu dùng Việt Nam. Các mặt hàng VNXK hiện nay tương đối đa dạng từ các mặt hàng quần áo, giày dép đến đồ gia dụng.
Bài viết này Palvin sẽ giúp bạn những thông tin và đánh giá về hàng VNXK để bạn có sự lựa chọn tốt nhất cho bộ trang phục của mình.
1. VNXK là gì?
Là mặt hàng (phổ biến là quần áo, giày dép, túi xách) được các nhãn hiệu thời trang lớn trên thế giới như Lascote, Mango, Zara, Adidas… đặt gia công sản xuất tại Việt Nam sau đó xuất khẩu đi nước ngoài.
Hàng VNXK có chất lượng rất cao do các nhãn hàng yêu cầu khắt khe về chất lượng đối với các nhà máy gia công. Cụ thể:
- Máy móc hiện đại
- Trình độ nhân công cao
- Chỉ sử dụng nguyên liệu, phụ kiện nhập từ hãng
- Kiểm định liên tục trước, trong và sau quá trình sản xuất
Theo quy định trong hợp đồng, hàng VNXK chỉ để xuất khẩu, muốn bán ở trong nước phải nhập khẩu ngược trở lại. Đối với các vật liệu, sản phẩm còn dư, lỗi trong quá trình sản xuất, nhà máy phải xuất đi trả lại cho hãng hoặc tiêu hủy hoàn toàn theo quy định.
Nếu hãng phát hiện nhà máy cố tình tuồn hàng ra ngoài hay tận dụng các vật liệu còn dư, nhà máy sẽ bị kiện và phải đền bù theo các điều khoản trong hợp đồng.
Điều kiện khắt khe như vậy, nhưng tại sao lại có hàng VNXK với giá rất rẻ được bày bán tại Việt Nam ? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nguồn gốc của các mặt hàng này trong phần dưới đây.
2. Tại sao lại có hàng VNXK bán trong nước ?
Một câu hỏi được đặt ra đó chính là hàng VNXK không được phép bán tại thị trường Việt Nam mà phải xuất toàn bộ sang nước ngoài nhưng tại sao lại có hàng VNXK. Vậy hàng VNXK hiện đang được bán tại Việt Nam là gì ? Câu trả lời đó là tất cả đơn hàng gia công xuất khẩu tại Việt Nam đều chỉ dành cho xuất khẩu tuy nhiên có một số trường hợp sau khi gia công hàng không được xuất đi nên hiện có một số hàng VNXK đang được bán trong nước.
2.1 Hàng mẫu
Hàng mẫu được xem là hàng cao cấp nhất trong số hàng VNXK nhưng số lượng cực kỳ ít bởi đây là hàng mà bên các hãng gửi sang Việt Nam để làm mẫu sản xuất hàng loạt. Đặc điểm của hàng mẫu là chỉ có một chiếc duy nhất, một size duy nhất ví dụ như đối với mặt hàng giày thì nhà sản xuất thường chỉ gửi sang một đôi và size cụ thể để cho đơn vị gia công tại Việt Nam làm theo. Mặt hàng này thường có chữ Sample (hàng mẫu) hoặc Not for sale (hàng không bán) nhưng sau khi kết thúc hợp đồng, hãng mẫu có thể bị tuồn ra ngoài để bán. Mặc dù vậy số lượng hàng mẫu thường rất ít hoặc không đáng kể nên đây không phải là nguồn hàng VNXK phổ biến.
2.2 Hàng dư
Bên cạnh hàng mẫu còn một mặt hàng VNXK khác đó chính là hàng dư hay còn gọi là hàng nối chuyền, đây là các loại hàng VNXK được gia công từ các nguyên liệu còn dư ra sau khi đã gia công đủ số lượng theo đơn đặt hàng của công ty mẹ. Tuy nhiên hàng dư thường không có nhiều vì gần như tất cả các nguyên liệu vật tư theo dạng tạm nhập tái xuất sử dụng để gia công sản phẩm và hoàn thành đơn hàng thường được công ty mẹ tính toán chi tiết và khống chế ở mức vừa đủ. Dù các công ty mẹ hoặc hãng đặt hàng gia công đều có phần trăm nguyên liệu dư ra để dự phòng cho các sản phẩm bị lỗi hoặc bị hỏng trong quá trình sản phẩm tuy nhiên lượng dư thừa nguyên liệu rất khiêm tốn chỉ khoảng 1% đến 3%/đơn hàng nên rất khó để có nhiều sản phẩm hàng VNXK bán ra là hàng dư.
Ngoài ra người Việt tính rất tiết kiệm nên các công đoạn thường rất tỉ mỉ, ít xảy ra lỗi và từ đó xuất hiện nguyên liệu thừa ví dụ như vải, da,…trong sản xuất quần áo gia công. Từ đó, họ sẽ tiếp tục thực hiện các mẫu hàng như mẫu hàng xuất đi. Tuy nhiên có thể mẫu hàng nối chuyền sẽ không thể giống hàng xuất đi hoàn toàn vì có thể bị thiếu các phụ kiện như khóa kéo, nút (số lượng khóa kéo, nút,… thường rất ít khi dư). Hàng nối chuyền chính hãng số lượng không nhiều, chất lượng chỉ đạt khoảng 7/10 đến 9/10 so với hàng xuất đi.
2.3 Hàng lỗi
Trong quá trình sản xuất dù sử dụng các trang thiết bị và công nghệ tiên tiến cùng công nhân lành nghề tuy nhiên khó tránh khỏi một số sản phẩm trong dây chuyền bị lỗi nho nhỏ, không đủ điều kiện để được xuất đi nước ngoài, đặc biệt là các thị trường khó tính như châu Âu hay Mỹ. Theo quy định từ công ty đặt hàng gia công tại Việt Nam thì các sản phẩm lỗi trên phải bị tiêu hủy bằng cách cán bỏ hoặc đốt ví dụ như mặt hàng quần áo thường bị cắt nhỏ hay mặt hàng giày dép thường bị cắt đế hoặc cắt đôi tuy nhiên một số công ty gia công tại Việt Nam lại kín đáo đưa mặt hàng này ra ngoài nhằm thu lợi riêng hoặc tăng lợi nhuận cho công ty, mặc dù vậy số lượng hàng VNXK lỗi cũng rất ít vì thường quy trình sản xuất đều được tối ưu, hạn chế tối đa sản phẩm lỗi gây thiệt hại trong sản xuất.
2.4 Hàng trên chuyền
Hàng trên chuyền là hàng VNXK đang sản xuất hay còn gọi là trên truyền bị kẻ gian hoặc công nhân trong các công ty gia công cho các công ty nước ngoài ăn cắp để bán ra ngoài cho các cửa hàng nhỏ lẻ.
2.5 Hàng lên
Hàng lên hay hàng copy là hàng được ráp bên ngoài nhà máy gia công, không đáp ứng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật từ chính hãng. Về kiểu dáng, mẫu mã thì đôi khi không có sự khác biệt so với hàng VNXK sang nước ngoài được ráp bên trong nhà máy vì được dùng cùng một loại nguyên liệu (các nguyên liệu được tuồn ra ngoài theo một cách nào đó) tuy nhiên hàng lên thường có chất lượng keo hoặc đường chỉ may không đảm bảo (đối với các mặt hàng giày dép).
2.6 Hàng hải quan
Hàng hải quan là nguồn hàng VNXK được các doanh nghiệp đưa ra một lượng nhỏ để hải quan kiểm tra. Một số sản phẩm có thể sẽ bị giữ lại và từ đó cũng được bán ra thị trường. Hàng hải quan thường không đầy đủ size và số lượng không nhiều.
2.7 Hàng thanh lý
Hàng thanh lý hay hàng rớt công là các hàng VNXK sau khi gia công nhưng không đúng hợp đồng khiến cho hợp đồng bị hủy nên công ty gia công đem ra bán thanh lý hoặc từ các đơn hàng không thể hoàn thành hợp đồng kịp thời gian, bị công ty nước ngoài hủy hợp đồng. Do đó, các nhà máy gia công tại Việt Nam buộc phải bán sản phẩm ra thị trường trong nước để thu lại chi phí sản xuất và đền bù hợp đồng. Các sản phẩm này đều đạt tiêu chuẩn xuất đi với số lượng rất lớn tuy nhiên tỷ lệ hàng thanh lý hay rớt công không nhiều do các công ty gia công tại Việt Nam luôn cố gắng tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ các công ty nước ngoài đặt hàng gia công.
